Maak je eigen muziek instrument met Makey Makey + Scratch!

Introductie

In deze les gaan je aan de slag met de MakeyMakey, velletjes papier en een potlood om je eigen zelf-vormgegeven elektronische muziek instrument te maken, zoals bijvoorbeeld een piano of beatbox. Je kan dit doen door eerst op een vel papier knopjes en kabels te tekenen en die daarna via de Makey Makey aan te sluiten op de computer, zodat je daarmee een (Scratch) piano programma kan besturen. Klinkt vaag?.. Kijk voor wat opheldering en om alvast enthousiast te worden maar even naar dit korte introductiefilmpje over wat de Makey Makey is en wat je er zoal mee kunt doen!:

Zoals je in het filmpje hebt gezien kun je de Makey Makey niet alleen gebruiken om je eigen digitale instrument mee te maken, zoals een piano van papier, bananen of traptreden, maar ook als controller voor videogames.. Of om automatisch foto’s van je kat te nemen zodra hij begint te drinken. De mogelijkheden zijn eigenlijk eindeloos en omdat de Makey Makey direct wordt herkent door je computer als een gewoon toetsenbord zodra je de USB kabel er in steekt, kun je meteen beginnen met experimenteren.
Om je een beetje op weg te helpen gaan we beginnen met het maken van een simpele papieren piano en daarna kun je de piano verder verbeteren of er iets compleet anders van maken. Aan de slag!

 

 

 

Zoals je ziet lijkt de Makey Makey sprekend op de oude Nintendo controller van de 8-bit NES. Of eigenlijk op het print plaatje wat daar in zou zitten.

Op de voorkant heeft de MakeyMakey aansluitingen voor de pijltjes toetsen van je keyboard. Daarnaast een knop voor de spatie en een ‘click’ knop die hetzelfde doet als de linker-muisknop.
Voor de aansluitingen op de voorkant gebruiken we de krokodillenbekklemmen.

 

Op de achterkant van de MakeyMakey zitten nog meer aansluitingen.
Aan de linkerkant voor de W,A,S,D,F en G toetsen van het keyboard. Aan de rechterkant voor de linker/rechter muisknoppen en aansluitingen waarmee je de cursor van je muis kunt besturen.
Leuk om te weten is dat de MakeyMakey volledig te her-programmeren is met Arduino. Dat betekent dat je de W,A,S,D,F,G toetsen bijvoorbeeld kunt veranderen naar de Q,W,E,R,T,Y toetsen, of wat je dan ook wil.
Voor de aansluitingen op de achterkant gebruiken we de dunnere mannetje/mannetje jumper kabels.

Vergeet niet regelmatig je werk te filmen of te fotograferen en het beeldmateriaal op je eigen website te zetten!

Stap1: De MakeyMakey testen

Sluit de MakeyMakey aan op je computer met de USB kabel.

 

Verbind daarna de massa (Earth) van de Makey Makey met een krokodillenbekklem aan je eigen lijf(huid). Dit kan simpelweg door de klem aan het metalen gedeelte vast te houden tussen je vingertoppen of bijvoorbeeld aan je pols te plakken met plakband of iets dergelijks.

 

 

Open nu de web-browser van je computer, dus Chrome, FireFox, Edge of Internet Explorer.

Als je nu in het adresveld klikt om een website in te vullen kun je de Makey Makey gelijk testen door op de space knop te drukken met je vinger. Je ziet het, Windows herkent de MakeyMakey gewoon als toetsenbord dus verschijnen er spaties in je tekst. En de lampjes op de Makey Makey knipperen als je de knopjes gebruikt.

Ga nu naar het volgende adres in je web-browser: http://scratch.mit.edu/projects/2543877/

Stap 2: Het Scratch piano programma

Zoals je ziet ben je op de website van Scratch terechtgekomen, op de pagina van Makey Makey Piano-2.
Dit is een simpel piano programma gemaakt met Scratch en speciaal bedoeld voor de Makey Makey controller.
Scratch is een programma waarmee je kunt programmeren door blokjes aan elkaar te linken, i.p.v. code handmatig te schrijven (daarover later meer).
Je kunt het piano programma starten door op het groene vlaggetje te klikken, maar het is leuker om het Scratch programma tegelijkertijd van binnen te bekijken, dan kunnen we het eventueel aanpassen.

Klik rechts boven op  ‘See Inside’:

Klik daarna links op het groene vlaggetje om het programma te starten:

Als je de de aarde kabel van de Makey Makey verbonden hebt met je lichaam en op de Makey Makey toetsen drukt zul je horen dat je daarmee de piano toetsen van het programma bestuurt.

Stap 3: Zelf piano toetsen maken!

Sluit krokodillenbekklemmen aan op alle zes de toetsen van de voorkant van de Makey Makey als volgt:

 

Pak een vel papier (gewoon A4 print papier is prima, het hoeft geen tekenpapier te zijn) en teken daarop een vorm zoals in het plaatje hieronder, aan de rand van het papier.
Gebruik een HB, H, H2, of een ander H potlood en bij voorkeur een potlood van goede kwaliteit want om dit te laten werken moet er genoeg grafiet in het potlood zitten. Grafiet is namelijk een geleidend materiaal, maar niet een erg goed geleidend materiaal.
Zorg er dus voor dat je het echt heel erg dik op je papier tekenend want er is veel grafiet nodig om dit te laten werken.
Het beste is om ongeveer 10 keer met je potlood over hetzelfde stuk lijn te gaan tot het echt glanst van het grafiet:

 

Sluit nu éen van de kabels van de Makey Makey aan op je papier en test of je zelf getekende toets werkt door er met je vinger op te drukken!
(Let erop dat je de aarde draad nog steeds met jezelf hebt verbonden)
Als het niet werkt check dan of er wel wat gebeurt als je halverwege de getekende lijn drukt. Zo ja, dan moet je de lijn vanaf dat punt nog wat dikker tekenen.

 

Als het echt niet lukt probeer het dan met een ander potlood.

Het beste werkt een 1F potlood (Naast H en B potloden bestaan er ook F potloden, de F staat voor Fine). Wat nog veel beter werkt zijn de speciale grafiet ‘stiften’ die je bij een teken/schilder winkel kan kopen:

Als je een goed werkend potlood hebt gevonden probeer dan eens of je alle zes knoppen kunt aansluiten en laten werken op papier.
Een simpel voorbeeld is dat je de toetsen zo tekent dat ze precies onder je eigen vingertoppen zitten:

 

 

Stap 4: Zelf andere geluiden instellen

Als je het piano geluid maar niks vind kun je de geluiden van de toetsen in de code veranderen.
Dubbelklik in de game-view op de meest linker piano toets met de pijl omhoog:

 

Zodra je ge-dubbelklikt hebt zie je rechts in de code-view de Scratch code-blokken verschijnen die ervoor zorgen dat je een geluid hoort als je die toets indrukt. Dit is dus het script wat ‘vastzit’ aan het plaatje van de toets die je ge-dubbelklikt hebt en daarvan het ‘gedrag’ bepaalt.
Leuk van Scratch is dat je zelfs terwijl het programma draait dingen in de code kan veranderen en daarvan direct het resultaat merkt.
Zo kun je bijvoorbeeld in het code blok van ‘play note’ op het getal 60 klikken om noot van de piano te veranderen:

 

Klik om het standaard piano geluid te veranderen eerst in het midden van het beeld, onder het script tabblad, op ‘Sound’:

Sleep daarna vanuit de lijst met paarse code blokken die je eronder ziet het ‘set instrument to‘ blokje naar de ‘play note‘ en ‘switch costume to‘ blokken en plaats deze ertussen:

 

Als je nu op het getal 1 achter ‘set instrument to‘ klikt kun je het geluid van de toets veranderen!
Om de andere toetsen te veranderen dubbelklik je ze eerst in het linkerscherm en plaats je steeds het ‘set instrument to‘ blokje boven het ‘play note‘ blokje.

Stap 5: Zelf geluiden opnemen

Als de instrumenten uit de ‘set instrument’ lijst je niet bevallen kun je er ook voor kiezen om je eigen geluiden op te nemen.
Verwijder eerst de ‘play note’ en ‘set instrument’ blokjes door ze vanaf onderaf weg te slepen van het ‘switch costume to’ blok en verwijder ze daarna door rechtermuis te klikken en op ‘delete’ te drukken:

Pak daarna het bovenste blok uit de lijst met ‘Sound’ blokken genaamd ‘play sound’ en klik die vast aan het ‘switch costume to’ blok. Zorg ervoor dat het er zo uit ziet:

Dubbelelik op het pijltje naast ‘play sound’ en dan op ‘record’ om in het scherm wat daarna opent je eigen geluid op te nemen. Om zelf geluiden op te nemen moet je computer wel beschikken over een microfoon, de meeste laptops hebben deze gelukkig ingebouwd, anders kun je misschien de microfoon van je telefoon oordopjes gebruiken.
Druk op  om te beginnen met opnemen en op stop om te stoppen. Geef het geluid een naam en druk daarna op de ‘Scripts’ tab om terug naar het code venster te gaan:

Als je nu nogmaals op het pijltje achter ‘play sound’ drukt kun je het nieuw opgenomen geluid selecteren uit de lijst.

 

Stap 6 : Een MakeyMakey beatbox!

 

Als je meer van beats dan van piano’s houdt, kun je in plaats van de ‘play note’ blokken ook de ‘play drum’ blokken uit de lijst gebruiken om je eigen (papieren) beatbox te creëren! :

Om een beatbox met bijvoorbeeld 9 toetsen te maken kun je de kleine mannetje/mannetje jumper kabels gebruiken en die aan de onderkant van de MakeyMakey in de W,A,S ingangen pluggen.
Om de jumper kabels daarna op je papier aan te sluiten koppel je ze aan een krokodillenbek kabel.
Vervolgen kun je de zwarte toetsen van de piano instellen door erop te dubbelklikken en ze net als de witte toetsen in te stellen als volgt:

 

De beatbox zelf kun je bijvoorbeeld zo vormgeven:

 

Extra opdracht:

Maak je eigen game controller!
Als je van video games houdt probeer dan eens met papier lijm en karton (of wat je dan ook wil gebruiken) een ‘rapid prototype’ game controller te maken. Je kan er bijvoorbeeld een maken gebaseerd op een al bestaande controller zoals die van de PS4 of van een oude console zoals de Nintendo64.
Of je kan een geheel nieuwe vorm voor een controller verzinnen. Bijvoorbeeld een vorm die je zelf heel prettig vind om vast te houden,  een controller in de vorm van een gitaar of gewoon eentje die er heel mooi uitziet!

  

Je kan de controller natuurlijk meer knopjes geven dan alleen de knoppen op de voorkant van de Makey Makey. Met de jumpers kabeltjes kun je ook de aansluitingen op de achterkant van de Makey Makey voor je eigen controller gebruiken!
Een paar gemakkelijke games om je eigen gemaakte controller mee uit te proberen vind je hieronder bij Extra informatie.

Vergeet niet om je eigen creaties te filmen of te fotograferen en het beeldmateriaal op je website te zetten!

Extra Informatie:

De officiële Makey Makey website:
http://makeymakey.com

Pacman game:
http://tinyurl.com/qc3krag/

Tetris game:
http://www.freetetris.org/game.php

Verschillende Makey Makey muziek voorbeelden :
( en bewijs dat mensen écht niets te doen hebben 😉 )

MakeyMakey Screaming Carrot: